Ο προστάτης, η προστασία του, η εξέταση PSA, ο καρκίνος του προστάτη. Μύθοι και πραγματικότητα* (1ο μέρος)

του Μυλωνά Παναγιώτη

O προστάτης και η λειτουργία του

Ο προστάτης είναι ένας εξωκρινής αδένας σε σχήμα καρυδιού, ο οποίος αποτελεί τμήμα του αναπαραγωγικού συστήματος του ανδρός. Βρίσκεται ακριβώς κάτω από την ουροδόχο κύστη, πάνω από τους μυς της λεκάνης και περικλείει ένα τμήμα της ουρήθρας. Ο προστάτης παράγει αλκαλικά υγρά τα οποία συνοδεύουν το σπέρμα του ανδρός μέχρι την εκσπερμάτωση και το προστατεύουν στην συνέχεια από την οξύτητα του περιβάλλοντος του γυναικείου κόλπου, στο ταξίδι για να συναντήσει το ωάριο. Ο προστάτης περιέχει λείους μύες, οι οποίοι βοηθούν στην αποβολή του σπέρματος, ενώ ταυτόχρονα γίνεται η σύσπαση των μυών της λεκάνης, συμμετέχοντας έτσι στην λειτουργία του προστάτη. Άλλη μια σπουδαία λειτουργία του προστάτη, είναι ότι αυτός συμμετέχει στον μεταβολισμό των ορμονών. Στον προστάτη η ανδρική ορμόνη τεστοστερόνη η οποία ρυθμίζει την λειτουργία του, μετατρέπεται στην διυδροτεστοστερόνη (dihydrotestosterone  ή DHT), η οποία είναι μια ανδρογόνος ορμόνη που παίζει σημαντικό ρόλο κατά την εφηβεία και βοηθάει τους άνδρες να αναπτύξουν τα ανδρικά τους χαρακτηριστικά. Οι λείοι μύες του προστάτη ελέγχονται από το αυτόνομο νευρικό σύστημα (autonomic nervous system  ή ANS), από την σωστή λειτουργία του οποίου εξαρτάται και επηρεάζεται η λειτουργία του προστάτη.

Tip: Η λειτουργία του προστάτη έχει άμεση σχέση με την ύπαρξη ορμονικής ισορροπίας στον οργανισμό, εξαρτάται από τα επίπεδα της ορμόνης τεστοστερόνης, από την σωστή λειτουργία των μυών της λεκάνης με τους οποίους είναι σε επαφή και από την εν ισορροπία λειτουργία του αυτόνομου νευρικού συστήματος.

 

O προστάτης και οι παθήσεις του

Τρείς είναι οι κυριότερες παθήσεις του προστάτη : i) η προστατίτιδα (prostatitis), ii) η καλοήθης υπερπλασία του προστάτη (Benign Prostate Hyperplasia ή BPH) και iii) ο καρκίνος του προστάτη. Η προστατίτιδα είναι μια πάθηση η οποία οφείλεται σε κάποια φλεγμονή ή λοίμωξη του προστάτη, η οποία προκαλεί πρήξιμο και πόνο. Επιφέρει προβλήματα στην ούρηση, δυσλειτουργία στο sex, ενώ κάνει την εμφάνισή της συχνά σε νεαρής και μέσης ηλικίας άνδρες και επηρεάζει το 30-50% αυτών. Η καλοήθης υπερπλασία του προστάτη, είναι η πλέον κοινή πάθηση του προστάτη. Εμφανίζεται στους άνδρες με την πάροδο της ηλικίας και ανάμεσα στις αιτίες είναι η εμφάνιση φλεγμονής στον προστάτη, οι ορμονικές μεταβολές και η πτώση της τεστοστερόνης οι οποίες πάνε πακέτο με την πάροδο του χρόνου, η υπεροχή των οιστρογόνων, η έλλειψη βασικών ιχνοστοιχείων για την λειτουργία του προστάτη, όπως είναι ο ψευδάργυρος. Τα πρώτα συμπτώματα της υπερπλασίας του προστάτη είναι η αύξηση της συχνότητας ούρησης, η αδύνατη ροή των ούρων, η δυσκολία στο άδειασμα της ουροδόχου κύστης, το στάξιμο μετά την ούρηση, η συχνή βραδινή ούρηση. Δεν πρέπει να τα αγνοήσουμε, αλλά να πάρουμε άμεσα τα κατάλληλα μέτρα, διότι τα ανωτέρω συμπτώματα δεν θα είναι προσωρινά. Η μεγέθυνση του προστάτη πιέζει το τμήμα της ουρήθρας το οποίο περιβάλλει, καθιστώντας δύσκολη την ούρηση ενώ ταυτόχρονα η ουροδόχος κύστη πιέζει για το άδειασμα των ούρων από αυτή. Έτσι ο μυς της ουροδόχου κύστης γίνεται με τον χρόνο πιο δυνατός και πιο ευαίσθητος και αρχίζει να πιέζει για την έξοδο των ούρων, ακόμα και αν περιέχει μικρή ποσότητα αυτών, προκαλώντας την ανάγκη για συχνή ούρηση. Τέλος ο καρκίνος του προστάτη είναι ο πλέον κοινός καρκίνος στους άνδρες και αποτελεί την έκτη κατά σειρά αιτία θανάτου από καρκίνο στους άνδρες παγκοσμίως.

 

Η εξέταση του Ειδικού Αντιγόνου του Προστάτη (PSA) και η υπερεκτιμημένη αξία του

΄΄ Δεν φανταζόμουν ποτέ ότι η ανακάλυψή μου τέσσερις δεκαετίες πριν, θα μπορούσε να οδηγήσει σε τέτοιου είδους κερδοσκοπικού χαρακτήρα καταστροφή της δημόσιας υγείας ΄΄ – Dr. Richard J Ablin, ο ιατρός o οποίος ανακάλυψε την εξέταση PSA ⁽¹⁾ 

Ο Dr. Ablin δηλώνει χαρακτηριστικά ότι : ΄΄ το τεστ PSA, δεν αποτελεί τεστ για τον καρκίνο του προστάτη. Είναι μόνον ένα τεστ για το ειδικό αντιγόνο του προστάτη, σε εξαιρετικά μικρό ποσοστό στο αίμα. Δεν είναι το ίδιο όπως ένα ειδικό αντιγόνο του καρκίνου του προστάτη. Επιπλέον το επίπεδο μέτρησης 4.0 του PSA σαν μια προειδοποίηση στο εάν, ίσως υπάρχει καρκίνος, είναι αυθαίρετο ΄΄ ⁽²⁾

΄΄ Χρησιμοποιώντας το τεστ PSA, είναι στο περίπου τόσο ακριβές, όσο στρίβοντας ένα νόμισμα ΄΄ – Dr. Richard J Ablin, ο ιατρός ο οποίος ανακάλυψε το τεστ PSA ⁽²⁾

O Dr. Thomas Stamey  MD, καθηγητής ουρολογίας, δημοσίευσε την αυθεντική έρευνά του σχετικά με το τεστ PSA, στην εφημερίδα New England Journal of Medicine, το 1987 καταλήγοντας : ΄΄ η έρευνά μας εγείρει πολύ σοβαρές ερωτήσεις σχετικά με τα εάν οι άνδρες θα πρέπει πλέον να χρησιμοποιούν το τεστ PSA για τον έλεγχο του καρκίνου του προστάτη ΄΄ ⁽³⁾ . Ο Dr. Stamey πιστεύει ότι το τεστ PSA, δεν αποτελεί πια ένα χρήσιμο δείκτη πρόβλεψης της σοβαρότητας του καρκίνου του προστάτη και ότι τα υψηλά επίπεδα του PSA, στην πραγματικότητα κατοπτρίζουν την πάθηση της καλοήθους υπερπλασίας του προστάτη, μιας επώδυνης αύξησης του μεγέθους του ⁽³⁾. Τον Ιανουάριο του 2002 ο Dr. Stamey δημοσιεύει άρθρο στην εφημερίδα Journal of Urology καταλήγοντας : ΄΄ το τεστ PSA είναι κλινικά άχρηστο (clinically useless) στο να προσδιορίσει τα στάδια του καρκίνου του προστάτη ή να προβλέψει χειρουργικές θεραπείες ΄΄ ⁽⁴⁾. Σε μια άλλη συνέντευξή του δηλώνει χαρακτηριστικά ότι : ΄΄ έχω αφαιρέσει κάνα δυο εκατοντάδες προστάτες, το οποίο μακάρι να μην είχε γίνει ποτέ΄΄ ⁽⁴⁾.

Το 2008 η U.S. Preventive Services Task Force (USPSTF), μετά από συστηματικές έρευνες σχετικά με τον έλεγχο PSA για τον καρκίνο του προστάτη, ανακοινώνει : ΄΄ μετά από δέκα χρόνια ελέγχων του τεστ PSA για την ανίχνευση περισσότερων περιπτώσεων καρκίνου του προστάτη, τα αποτελέσματα έδειξαν μικρή ή καθόλου μείωση στην θνησιμότητα από καρκίνο του προστάτη ΄΄ ⁽⁵⁾. Στην επίσημη σελίδα της η U.S. Preventive Services Task Force, με τίτλο : ΄΄ Τελική Δήλωση Σύστασης – Καρκίνος του προστάτη : έλεγχος ΄΄, ανακοινώνει την εξής περίληψη : ΄΄ Η U.S. Preventive Services Task Force (USPSTF), συστήνει κατά της εξέτασης PSA ( Prostate–Specific–Antigen) για καρκίνο του προστάτη ΄΄ ⁽⁶⁾. Η Δήλωση Σύστασης είναι βαθμολογημένη με D, το οποίο σημαίνει ότι υπάρχει μέτρια ή μεγάλη βεβαιότητα, ότι η υπηρεσία (συγκεκριμένα το τεστ PSA) δεν έχει καθαρό όφελος ή οι συνέπειες (ζημιές) υπερτερούν από τα οφέλη, αποθαρρύνοντας την χρήση αυτής της υπηρεσίας ΄΄ ⁽⁷⁾.

Δεν είναι λίγες οι φορές εξάλλου που το τεστ PSA κρίθηκε αναξιόπιστο. Σε έρευνα η οποία δημοσιεύθηκε στις 28 Μαΐου στην εφημερίδα Journal of the American Medical Association (JAMA), ερευνητές από το Memorial Sloan–Kettering Cancer Center μελέτησαν 1.000 άνδρες οι οποίοι είχαν κάνει πέντε διαδοχικά τεστ PSA, σε μια περίοδο τεσσάρων ετών. Το ένα τρίτο αυτών των ανδρών είχαν ανεβασμένα επίπεδα PSA, γεγονός για το οποίο τους συστάθηκε περαιτέρω βιοψία του προστάτη. Σε τεστ το οποίο υποβλήθηκε ξανά αυτό το ποσοστό των ανδρών ένα χρόνο αργότερα, οι μισοί από αυτούς έδειξαν κανονικά επίπεδα του PSΑ, το οποίο δείχνει ότι θα μπορούσαν να αποφύγουν την επώδυνη εξέταση της βιοψίας ⁽⁸⁾ . Στις 21 Οκτωβρίου του 2009, η εφημερίδα Journal of the American Medical Association (JAMA), με τίτλο                        ΄΄ Επανεξετάζοντας τον τρόπο ελέγχου για καρκίνο του μαστού και καρκίνο του προστάτη΄΄, συνοψίζει : ΄΄ έπειτα  από 20 χρόνια ελέγχου για καρκίνο του μαστού και του προστάτη, αρκετές παρατηρήσεις μπορούν να γίνουν. Για να μειωθεί η νοσηρότητα και η θνησιμότητα από τον καρκίνο του προστάτη και τον καρκίνο του μαστού, νέες προσεγγίσεις ελέγχου, έγκαιρης ανίχνευσης και πρόληψης για τις δυο παθήσεις θα πρέπει να μελετηθούν ΄΄ ⁽⁹⁾ .

Tip: Υπάρχει μια πολύ πιο αξιόπιστη αιματολογική εξέταση από το PSA. Λέγεται AMAS (Anti-Malignin Antibody Serum) (αντικακοηθήνη του ορού) και είναι ακριβής σε ποσοστό 95% και πάνω απο 99% οταν γίνει δυο φορές, για την ανίχνευση καρκίνου όλων των τύπων. Οι τιμές της AMAS είναι αυξημένες, όταν υπάρχουν στον οργανισμό καρκινικά κύτταρα, τα οποία και ανιχνεύει πολλούς μήνες πριν, σε σχέση με άλλες κλινικές εξετάσεις ^(10)(35).

Your Health In Your Hands**

(συνεχίζεται)

 

*Ολες οι πληροφορίες και οι έρευνες που αναφέρονται στο άρθρο, δίνονται για ενημερωτικό σκοπό και μόνο και όχι για διάγνωση, αγωγή ή θεραπεία για οποιαδήποτε πάθηση. Το κάθε ένα άτομο, είναι και ο τελευταίος υπεύθυνος για τις οποιεσδήποτε αποφάσεις που  αφορούν την υγεία του.

**Απαγορεύεται η αντιγραφή μερική ή ολική του άρθρου, χωρίς την άδεια του συγγραφέα-ερευνητή.